Płukanie silnika przed wymianą oleju – czy warto?

Wielu kierowców zastanawia się, czy płukanie silnika przed wymianą oleju ma sens i czy przynosi realne korzyści.

Czym jest płukanie silnika?

Płukanie silnika, znane również jako „engine flush”, to procedura polegająca na dodaniu specjalnego preparatu chemicznego do starego oleju silnikowego tuż przed jego wymianą. Preparat ten ma za zadanie rozpuścić lub rozmiękczyć osady, nagary, szlam i inne zanieczyszczenia gromadzące się wewnątrz silnika, głównie w kanałach olejowych, na ściankach bloku i głowicy oraz w misce olejowej. Po dodaniu płukanki silnik pracuje na biegu jałowym przez określony czas (zwyczaj od kilku do kilkunastu minut, zgodnie z instrukcją producenta preparatu), co pozwala środkowi dotrzeć do wszystkich zakamarków układu smarowania. Następnie stary olej wraz z rozpuszczonymi zanieczyszczeniami jest spuszczany, a w jego miejsce wlewany jest świeży olej wraz z nowym filtrem oleju. Celem jest pozostawienie jak najczystszego wnętrza silnika, aby nowy olej mógł pracować w optymalnych warunkach od samego początku.

Argumenty „za” płukaniem silnika

Zwolennicy płukania silnika przed wymianą oleju podkreślają szereg potencjalnych korzyści. Głównym argumentem jest usunięcie zanieczyszczeń, których samo spuszczenie zużytego oleju nie jest w stanie w pełni wyeliminować. W nowoczesnych silnikach, zwłaszcza tych z turbodoładowaniem i systemami bezpośredniego wtrysku paliwa, dochodzi do powstawania trudnych do usunięcia osadów węglowych i szlamów, które mogą ograniczać przepływ oleju w wąskich kanałach, zwłaszcza tych prowadzących do turbosprężarki czy hydraulicznych popychaczy zaworowych. Usunięcie tych zanieczyszczeń może:

• Poprawić smarowanie w krytycznych punktach silnika.
• Zmniejszyć zużycie paliwa dzięki lepszemu przepływowi oleju i pracy komponentów.
• Przywrócić pełną drożność kanałów olejowych.
• Wydłużyć żywotność turbosprężarki.
• Zmniejszyć ryzyko zapychania się odmy olejowej.
• Poprawić ogólną kulturę pracy silnika.

Płukanie jest często rekomendowane w przypadku zakupu używanego samochodu, gdy nie znamy jego pełnej historii serwisowej, po długich okresach eksploatacji na jednym oleju (np. przekraczanie interwałów wymiany) lub gdy podejrzewamy, że poprzedni właściciel stosował olej niskiej jakości.

Argumenty „przeciw” płukaniem silnika

Jednak płukanie silnika nie jest pozbawione kontrowersji i potencjalnych ryzyk. Głównym obawą jest to, że agresywne chemiczne środki płuczące mogą nie tylko usunąć szkodliwe osady, ale także wypłukać „dobry” nagar, który mógł uszczelniać drobne nieszczelności w starszych, wyeksploatowanych silnikach. W efekcie, po płukaniu mogą ujawnić się lub nasilić wycieki oleju, np. z uszczelniaczy zaworowych czy uszczelki miski olejowej. Innym ryzykiem jest to, że duża ilość oderwanych zanieczyszczeń, zwłaszcza w silnikach z bardzo dużymi nagarami, może zatkać smok pompy olejowej, co grozi poważnym niedoborem smarowania i zatarciem silnika. Ponadto, niektóre płukanki mogą być agresywne dla materiałów uszczelniających (np. gumowych uszczelek), przyspieszając ich degradację. W przypadku silników z bardzo wysokim przebiegiem, które nigdy wcześniej nie były płukane i które mogą mieć znaczne ilości zanieczyszczeń, ryzyko oderwania dużych kawałków i ich krążenia w układzie jest wyższe.

Dla kogo jest ten zabieg?

Płukanie silnika jest zabiegiem, który może przynieść korzyści, ale należy go stosować z rozwagą. Jest szczególnie zalecany w następujących przypadkach:

• Zakup używanego samochodu, którego historia serwisowa jest nieznana.
• Zmiana typu oleju (np. z mineralnego na syntetyczny lub odwrotnie, choć obecnie rzadko stosuje się mineralne oleje w nowoczesnych autach).
• Częsta jazda na krótkich dystansach w warunkach miejskich, co sprzyja powstawaniu szlamu.
• Używanie paliwa niskiej jakości.
• Przekraczanie zalecanych interwałów wymiany oleju w przeszłości.
• Stosowanie olejów niskiej jakości.
• Podejrzenie nagromadzenia osadów w silniku (np. w przypadku silników z bezpośrednim wtryskiem).

Z drugiej strony, w przypadku regularnie serwisowanych silników z niskim lub umiarkowanym przebiegiem, które zawsze jeździły na dobrej jakości oleju zmienianym zgodnie z zaleceniami producenta, płukanie może nie być konieczne. W bardzo starych i wyeksploatowanych jednostkach z potencjalnymi nieszczelnościami, ryzyko związane z płukaniem może przewyższać potencjalne korzyści.

Jak prawidłowo przeprowadzić płukanie?

Jeśli zdecydujemy się na płukanie silnika, kluczowe jest ścisłe przestrzeganie instrukcji producenta wybranego preparatu. Zwyczajnie procedura wygląda następująco:

1. Rozgrzej silnik do normalnej temperatury pracy.
2. Zgaś silnik.
3. Wlej odpowiednią ilość płukanki do otworu wlewu oleju (do starego oleju).
4. Uruchom silnik i pozostaw go na biegu jałowym przez czas określony przez producenta preparatu (zwyczaj 10-15 minut). Nie należy jeździć samochodem ani zwiększać obrotów silnika powyżej biegu jałowego podczas płukania.
5. Zgaś silnik.
6. Natychmiast spuść stary olej wraz z płukanką.
7. Wymień filtr oleju na nowy.
8. Wlej świeży, zalecany przez producenta samochodu olej silnikowy.

Ważne jest, aby nie przedłużać czasu pracy silnika z płukanką ponad zalecany przez producenta limit i używać tylko preparatów przeznaczonych do tego celu. Dobrze jest również po płukaniu i zalaniu świeżym olejem obserwować poziom oleju i pracę silnika.

Fot. Pexel

✇ Czym jest płukanie silnika?

Płukanie silnika, czyli „engine flush”, to dodanie specjalnego preparatu chemicznego do starego oleju przed jego wymianą. Ma on za zadanie rozpuścić lub rozmiękczyć osady, nagary i inne zanieczyszczenia wewnątrz silnika. Po wlaniu płukanki silnik pracuje na biegu jałowym, a następnie stary olej z zanieczyszczeniami jest spuszczany i zastępowany nowym olejem i filtrem.

✇ Jakie są argumenty „za” płukaniem silnika?

Zwolennicy płukania podkreślają usunięcie zanieczyszczeń niedostępnych dla samego spuszczania oleju. Może to poprawić smarowanie, zmniejszyć zużycie paliwa, przywrócić drożność kanałów olejowych, wydłużyć żywotność turbosprężarki i poprawić pracę silnika. Jest to często zalecane przy zakupie używanego auta, po przekroczeniu interwałów wymiany lub używaniu niskiej jakości oleju.

✇ Jakie są argumenty „przeciw” płukaniem silnika?

Główną obawą jest możliwość wypłukania „dobrego” nagaru uszczelniającego nieszczelności w starszych silnikach, co może spowodować wycieki. Istnieje też ryzyko oderwania dużych zanieczyszczeń, które mogą zatkać smok pompy olejowej i doprowadzić do zatarcia silnika. Niektóre płukanki mogą być agresywne dla uszczelek. Ryzyko jest wyższe w starych, nigdy niepłukanych silnikach z dużymi nagarami.